Kamis, 18 Desember 2014

Cangkriman

Cangkriman = batangan = bedhekan, yaiku tetembungan utawa unen-unen kang kudu dibatang kekarepane amerga tetembungan mau nduweni teges ora sabenere. Werna-wernane cangkriman ana 4, yaiku:
1. Cangkriman tembang, tuladha:
a.       Bapak pucung rupane saengga gunung
      Tan ana kang tresna
      Kabeh mesthi sengit
      Yen kanggonan dilu-elus tinangisan (=wudun)
b.       Bapak pucung dudu watu dudu gunung
      Sabane ing alas
      Ngon-ingone sang bupati
      Yen lumaku si puung lambehan grana (=gajah)
2. Cangkriman wancah/cekakane tembung, tuladha:
a. Pindhang kileng = sapi nang kandhang kanthi mentheleng.
b. Burnaskopen = bubur panas kokopen.
c. Wiwa wite, lesba dhonge, karwa pete = uwi dhawa uwite, tales amba godhonge, cikar dhawa tipete.
3. Cangkriman pepindhan (irib-iribaning barang), tuladha:
a. Dicokot pucuke, sing kalong bongkote = rokok.
b. Wit adhikih uwoh adhakah = waloh.
c. Anake klamben ibune wuda = pring.
4. Cangkriman plesedan, tuladha:
a. Wong adol pithik disrimpungi (sing disrimpungi kuwi pithike dudu wonge).
b. Wong adol mbako diambungi (sing diambungi mbakone).

c. Ana wong mati dilumpati kucing urip (sing urip kucinge).
(Saka Buku Ajar Basa Jawa)

1 komentar: