Rara Jonggrang

Dhek jaman biyen ing tanah jawa ana sawijining kraton jenenge Prambanan. Ratune asmane Praba Baka, kagungan putrid kang sulistya begat asmane Rara Jonggrang.

Kejaba kraton Prambanan, ing tanah Jawa uga ana kraton liyane sing ora kalah gedhene jenenge kraton Pengging. Kraton Pengging duwe prajurit sekti sing jenenge Bandawasa. Kejaba sekti, Bandawasa uga duwe gegaman kang ampuh banget arane Bandung. Mula Bandawasa uga kondang aran Bandung Bandawasa. Ing sawijining dina Ratu Pengging nimbali lan ngutus Bandung Bandawasa suapaya nelukake kraton Prambanan. Esuke Bandung Bandawasa sawadyalane budhal tumuju kraton Prambanan.

Ing Prambanan, Prabu Baka lan prajurite kang ora kuwawa ngadepi wadyabalane Bandung Bandawasa. Wusana Prabu Baka kalah lan bisa dipateni. Wiwit kuwi Ratu Pengging dhawuh supaya Bandung Bandawasa manggon ingn kraton Prambanan.

Nalika Bandung Bandawasa manggon ing kraton Prambanan, dheweke weruh wanodya kang sulistya ing warna, iya putrine Prabu Baka, Rara Jonggrang. Sabanjure Bandung Bandawasa kasmaran marang Rara Jonggrang lan sedyane arep didadekake jatukramane. Nanging Rara Jonggrang abot arep nampa lamarane Bandung Bandawasa. Amarga ngelingi yen sing mateni ramane iku ya Bandung Bandawasa dhewe lan menawa arep nolak ya abot sanggane.

Rara Jonggrang mikir lan mbudidaya kepriye carane supaya bisa ora klakon anggone palakrama karo Bandung Bandawasa. Wusana Rara Jonggrang nemokake cara yaiku lamaran iku ditampa nanging nganggo bebana sing mokal bisane kelakon. Bebanane, Bandung Bandawasa supaya nggawekake candhi sing cacahe sewu karo sumur sing jero banget, iku kabeh kudu rampung sajroning sawengi.

Bandung Bandawasa langsung nyaguhi bebanane Rara Jonggrang, amarga rumangsa yen bebana kuwi entheng banget jalaran duwe bapa sing bisa bantu kekarepane (Damarmaya). Bapake Bandung Bandawasa duwe wadyabala lelembut sing bisa nulungi nindakake pegaweyan kang ora bisa dilakoni dening manungsa.

Tekan dina sing wis ditemtokake, para wadyabala lelembut wiwit nyrempeng anggone padha nyambut gawe. Tekan ing tengah wengi wis bisa ngrampungke candhi cacahe 500 (separo). Rara Jonggrang kang nekseni anggone nggawe candhi wiwit goreh lan bingung, gek kepriye dadine menawa Rara Jonggrang sida dadi jatukramane Bandung Bandawasa.

Rara Jonggrang banjur ngudi cara kepriye bisa wurung. Mulane banjur nggugahi prawan-prawan Prambanan supaya bisa tangi reka-reka nutu pari ana lesung lan sakiwa tengene lesung supaya disebari kembang sing wangi-wangi.

Nalika prawan-prawan ing Prambanan padha nindakake dhawuhe Rara Jonggrang, wadyabala lelembut kang lagi nggarap candhi karo sumur padha leren, ngira menawa wis perak esuk, apa maneh mambu ganda wangine kembang. Wadyabala lelembut mau banjur padha lunga, kamangka anggone nggawe candhi isih kurang siji karo sumur. Dadine bebanane Rara Jonggrang ora bisa dileksanani.

Esuke Bandung Bandawasa niti priksa gaweyane para lelembut. Nanging bareng dieting kurang candhi siji lan sumur, ndadekake nepsune Bandung Bandawasa amerga wurung kekarepane. Bareng ngerti iki trekahe Rara Jonggrang kang dibantu dening prawan-prawan Prambanan, Bandung Bandawasa kelair nyumpahi Rara Jonggrang disabdakake dadi reca. Wujude reca kasebut nganti saiki isih bisa dideleng ing sajroning komplek Candi Prambanan.

(Saka Buku Ajar Basa Jawa)